Τα Τζουμέρκα είναι από τις περιοχές της Ελλάδας που υπάρχει αρκετή κτηνοτροφία κι έτσι τα κτηνοτροφικά προϊόντα, δεν λείπουν από το τραπέζι των Τζουμερκιωτών και των επισκεπτών των χωριών της Ηπείρου. Στις πλαγιές του βουνού εκτός από άγρια χόρτα φυτρώνουν και κάποια σιτηρά. Το τζουμερκιώτικο τραπέζι συμπληρώνουν τα όσπρια και οι ξηροί καρποί. Στα Τζουμέρκα θα γευτεί κανείς μία ποικιλία από πίτες -είναι το δυνατό τους σημείο- που θα την βρείτε μοσχοβολιστή στο πρωί, στο μεσημεριανό, στο δεκατιανό αλλά και στο δείπνο.
Διάλεξα από αυτές τη βασιλόπιτα που την παρασκεύασα για το Πρωτοχρονιάτικο τραπέζι μου καθώς είχα καλέσει την οικογένειά μου και ήθελα να τους ευχαριστήσω. Στη ζύμη έβαλα τα κλασικά που βάζουμε στο κέικ: αλεύρι, μπέικιν πάουντερ, ζάχαρη, βούτυρο, αυγά, χυμό πορτοκάλι, για την μυρωδιά των Χριστουγέννων πρόσθεσα κανέλα, γαρύφαλλο, κονιάκ, μα εδώ πρόσθεσα καρυδόψυχα με…την ψυχή μου, παραγωγής Τζουμέρκων. Έβαλα μέσα ένα νόμισμα τυλιγμένο σε αλουμινόχαρτο, για να πάει γούρι η χρονιά σ’ εκείνον που θα το βρει στο κομμάτι του, έψησα και στόλισα με ζαχαρόπαστα, καθώς στην οικογένεια υπάρχουνε μικρά παιδιά που θα χαίρονταν να την γευτούνε. Όση περίσσεψε, την μετέτρεψα σε μικρές χρωματιστές μπίλιες που στόλισαν τα πιάτα. Και ιδού στη φωτογραφία το αποτέλεσμα…
Στην περιοχή των Τζουμέρκων θα δοκιμάσετε την μοναδική φασουλόπιτα, -όπως το λέει η λέξη- την τραχανόπιτα αλλά και την …λαχανόπιτα που παρασκευάζεται από χόρτα και καλαμποκάλευρο.
Ένα χαρακτηριστικό εδώ, είναι πως οι περισσότερες πίτες που θα φάτε είναι χωρίς φύλλο.
Στις ταβέρνες και στα εστιατόρια θα βρείτε διάφορες μερίδες με κρέας -σουπερνόστιμες-. Το κρέας είναι παρασκευασμένο με πολλούς τρόπους, αλλά αν με ρωτάτε ποιο είναι το καλύτερο πιάτο θα σας πω να δοκιμάσετε τις τσιγαρίδες, -που είναι ένα βαρύ φαγητό- που περιλαμβάνουν το ξίγκι του χοιρινού το οποίο έχει κοπεί σε μεγάλα κομμάτια και έχει μπει στο καζάνι με ελάχιστο νερό που εξατμίζεται. Το φαγητό είναι έτοιμο μόλις ροδίσει…
Φυσικά δεν θα φύγετε από τα Τζουμέρκα εάν δεν δοκιμάσετε το κοκορέτσι.
Να συνοδεύσετε το γεύμα σας με το παραδοσιακό τσίπουρο της περιοχής που φτιάχνεται από σταφύλι, από μούρο, από ξηρούς καρπούς και άλλα.
Καθώς ήρθαμε εδώ τις ημέρες των Χριστουγέννων, δεν παραλείψαμε να δοκιμάσουμε τον παραδοσιακό τους μπακλαβά που περιττό να σας πω ότι μοσχομύριζε όλη η γειτονιά καθώς ψήνονταν στον φούρνο.
Οι Τζουμερκιώτες όπως και σε άλλα ορεινά χωριά της Ελλάδας εκτιμούν ιδιαίτερα τα φαγητά που γίνονται στη γάστρα, σε χαμηλή φωτιά και δεν σε προδίδει ποτέ η γεύση τους και το απίστευτα μαλακό κρέας.
Ακόμη και σήμερα προτιμούν να ζυμώσουν το ψωμί τους. Παλαιότερα παρασκεύαζαν μπομπότα -καλαμποκόψωμο- από αλεύρι που άλλοτε ήταν μαλακό και άλλοτε σκληρό ανάλογα με την ποικιλία του καλαμποκιού.
Μην παραξενευτείτε αν στο πρωινό σας σερβίρουν -μεταξύ άλλων- γλυκιά ή αλμυρή παπάρα που είναι: είτε γάλα με ψωμί και ζάχαρη, είτε τριμμένο τυρί και τριμμένο ψωμί που έχουν βράσει μαζί, είτε ακόμη ψιλοκομμένο κρεμμύδι τσιγαρισμένο με βούτυρο ή λάδι όπου μέσα σε αυτό έχει βράσει τριμμένο ψωμί.