Η πανέμορφη κοιλάδα των Τεμπών είναι η περιοχή που στη χώρα μου, -εκτός όλων των άλλων που θα αναλύσω στη συνέχεια- έχουμε συνδέσει με το σημείο στο χάρτη που ενώνει την Βόρεια και την Νότια Ελλάδα. Περίπου στο κέντρο, είναι η δίοδος μέσα από την οποία περνά ο ποταμός Πηνειός κι εμείς ταξιδεύουμε είτε με κατεύθυνση την Πρωτεύουσα Αθήνα, την Πελοπόννησο, είτε τη νύφη του Θερμαϊκού Θεσσαλονίκη και τα Βόρεια σύνορά μας.
Σύμφωνα με τον μύθο ο αρχαίος Θεός της θάλασσας Ποσειδώνας, ή ακόμη ο μυθικός ήρωας Ηρακλής άνοιξαν δίοδο χωρίζοντας τα δύο βουνά Όλυμπο και Όσσα ώστε να χυθούν στη θάλασσα τα νερά της εσωτερικής λίμνης Νεσσωνίδος που κάλυπτε τη θεσσαλική πεδιάδα.
Σύμφωνα με την επιστήμη η κοιλάδα δημιουργήθηκε εξ αιτίας μετακίνησης των τεκτονικών πλακών που έδωσαν ισχυρό σεισμό κάτι που αναφέρουν ο Ηρόδοτος (485-421 π.Χ.), ο Στράβων (64 π.Χ.-24 μ.Χ.), ο Βάτων της Σινώπης (3ος μ.Χ. αι.), και ο Φιλόστρατος.
Επιπλέον, σύμφωνα με τους γεωλόγους η Θεσσαλία πριν από κάποια εκατομμύρια χρόνια ήταν αποκλεισμένη από τη θάλασσα και τα χαμηλότερα τμήματά της σκεπάζονταν από τα νερά λίμνης, η οποία κάποτε ξεχείλισε λόγω των αποθέσεων φερτών υλικών και τα νερά της βρήκαν διέξοδο προς το Αιγαίο Πέλαγος ανάμεσα στον Όλυμπο και την Όσσα.
Η κοιλάδα των Τεμπών καθώς είναι το βασικό πέρασμα από τη βόρεια προς τη νότια Ελλάδα και αντίστροφα, είχε εκτός από την απαράμιλλη ομορφιά της και στρατηγική σημασία. Ήδη από την αρχαιότητα ήταν δημόσιος δρόμος όπως μαρτυρείται και από τους δύο χιλιομετρικούς οδοδείκτες που τοποθετήθηκαν το 125 μ.Χ. από τον αυτοκράτορα Αδριανό σε ταξίδι του μέσω των Τεμπών. Επιπλέον ήταν το σημείο διέλευσης στρατευμάτων από τη Μακεδονία προς τη Νότια Ελλάδα. Οι ιστορικοί περιγράφουν με μεγάλη έμφαση τις προσπάθειες στρατών να τα περάσουν χωρίς απώλειες από αμυνόμενους αντιπάλους. Από τους Πέρσες ως τους Ρωμαίους, και ως τους Γερμανούς που έφτασαν στα Τέμπη στις 16 Απριλίου του 1941 η κοιλάδα των Τεμπών ήταν μια υπόθεση δύσκολη, που απαιτούσε καλή γνώση του εδάφους και ευφυή στρατηγική.
Για τα Τέμπη έχουν γραφτεί πολλά από ιστορικούς και περιηγητές κατά το παρελθόν. Μεταξύ αυτών ο Έλληνας φιλόσοφος Πλούταρχος που γράφει: «… στενή ατραπός, δύσκολο να περάσει το στράτευμα και μάλιστα όταν φυλάσσεται τελείως απροσπέλαστη». Επίσης ο Άγγλος περιηγητής Edward Daniel Clarke: «Εδώ το σκηνικό κατέχει το απώτατο μεγαλείο. Οι γκρεμοί αποτελούνται από πελώρια γυμνά και κατακόρυφα βράχια έτσι που ο θεατής σπάνια μπορεί να τα κοιτάξει χωρίς να νιώσει ίλιγγο» αλλά και ο Γάλλος περιηγητής και ιστορικός συγγραφέας Francois Pouqueville: «Στο άκουσμα του ονόματος της κοιλάδας των Τεμπών στο νου μας συρρέει μια πληθώρα ευχάριστων αναμνήσεων από τη μυθολογία. Η δροσιά της και τα γραφικά τοπία της ήταν τόσο ξακουστά ώστε να τα προβάλλουν οι ποιητές σαν ένα πρότυπο μαγευτικής κοιλάδας».
Η σημερινή κοιλάδα των Τεμπών, διακρίνεται για τη βιοποικιλότητα της. Έχει χαρακτηριστεί «Περιοχή Ιδιαίτερα Σημαντική για τα Πουλιά» και «Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους», ενώ το δάσος έχει ενταχθεί και στο ευρωπαϊκό Δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000.
- Κάντε στάση στο εκκλησάκι της Αγ. Παρασκευής, χτισμένο στο βράχο, προσελκύει κάθε χρόνο χιλιάδες επισκέπτες. Πολλοί επιλέγουν να φτάνουν σ’ αυτό μέσω της παλιάς γέφυρας που απλώνεται επιβλητική και επικίνδυνη – για το μάτι – πάνω από τον Πηνειό.
- Να διασχίσετε τον Πηνειό μέσα από την κοιλάδα των Τεμπών. Είναι μία μοναδική εμπειρία κάθε εποχή του χρόνου. Εδώ μπορείτε να κάνετε rafting, monoraft, canoe-kayak, τοξοβολία, πεζοπορία, ακόμα και αναρρίχηση στα βράχια της βόρειας πλευράς της κοιλάδας και με συνοδεία έμπειρων οδηγών.
- Ακολουθήστε την παλιά σιδηροδρομική γραμμή, δίπλα στον Πηνειό μήκους 13 χιλιομέτρων. Η πλωτή διάσχιση μικρού βαθμού δυσκολία ξεκινάει συνήθως από την Αγία Παρασκευή και καταλήγει στο Δέλτα του Πηνειού, περνώντας μέσα από τα απίθανα τοπία της κοιλάδας, στη σκιά των κάθετων βράχων.
- Επισκεφθείτε τον παράκτιος οικισμός της Αλεξανδρινής με τους παραπόταμους, τα φιόρδ, τα σπιτάκια με τις κόκκινες στέγες, τους μοναχικούς ψαράδες στις μικρές ακρογιαλιές και τα ακίνητα νερά.
- Κάντε στάση στην τοποθεσία «Περαταριά» κοντά στο χωριό Ομόλιο, ανακαλύψετε το γνωστό ως Πετρογέφυρο που παλιότερα ένωνε τα χωριά Ομόλιο και Πυργετό.
- Άλλη μία στάση στο βυζαντινό Λυκοστόμιο, το οποίο επί Τουρκοκρατίας λεγόταν Μπαμπά. Θα θαυμάσετε τον τεκέ του Χασάν Μπαμπά που σύμφωνα με μια χαλκογραφία του 1819, εκείνη την εποχή διέθετε τζαμί με μιναρέ, τεκέ, ξενώνα και μαγειρείο και περιβάλλονταν από κυπαρίσσια.
Καλά να περάσετε!